Placki Ziemniaczane
Placki Ziemniaczane - Prosty Klasyk Polskiej Kuchni
Placki ziemniaczane to jedna z najpopularniejszych potraw w polskiej kuchni domowej. Te chrupiące z zewnątrz, a miękkie w środku placuszki zrobione z tartych ziemniaków cieszą się uznaniem zarówno dzieci, jak i dorosłych. To danie, które mimo prostoty składników, oferuje bogactwo smaku i różnorodność podania.
W zależności od regionu Polski, placki ziemniaczane mogą być nazywane różnie: na Śląsku to "kartoffelpfannkuchen", na Podlasiu "tarciuchy", a na Podhalu "moskole". Każdy region ma swój sposób na przygotowanie i podanie tego przysmaku - od prostych placków ze śmietaną, przez placki z gulaszem, aż po słodkie wersje z jabłkami i cukrem.
Składniki
Na placki podstawowe:
- 1 kg ziemniaków (najlepiej mączystych)
- 1 średnia cebula
- 2 jajka
- 2-3 łyżki mąki pszennej
- 1 ząbek czosnku (opcjonalnie)
- Sól i pieprz do smaku
- 1/2 łyżeczki majeranku
- Olej roślinny do smażenia
Do podania (do wyboru):
- Kwaśna śmietana
- Sos grzybowy lub gulasz
- Cukier i cynamon (wersja na słodko)
- Mus jabłkowy
- Świeży koperek lub szczypiorek do posypania
Przygotowanie
Przygotowanie masy na placki:
- Obierz ziemniaki i cebulę. Ziemniaki dokładnie umyj.
- Zetrzyj ziemniaki na tarce o drobnych oczkach do dużej miski. Możesz też użyć robota kuchennego z odpowiednią tarczą.
- Zetrzyj cebulę (i opcjonalnie czosnek) również na drobnej tarce i dodaj do ziemniaków.
- Odsącz nadmiar soku z ziemniaków, ale nie wylewaj go całkowicie - zachowaj skrobię, która osiada na dnie, i dodaj ją z powrotem do masy.
- Dodaj jajka, mąkę, sól, pieprz i majeranek. Dokładnie wymieszaj wszystkie składniki.
- Konsystencja masy powinna być dość gęsta, ale płynna - tak aby można było ją nabierać łyżką. Jeśli jest zbyt rzadka, dodaj trochę więcej mąki.
Smażenie placków:
- Na dużej patelni rozgrzej olej. Powinno być go na tyle dużo, aby pokrył dno patelni warstwą około 5 mm.
- Gdy olej jest już gorący (ale nie dymący), łyżką stołową nabieraj porcje masy i kładź na patelnię, formując placki o średnicy około 8-10 cm. Lekko spłaszcz wierzch łyżką.
- Smaż placki na średnim ogniu przez około 3-4 minuty z każdej strony, aż będą złociste i chrupiące.
- Usmażone placki przekładaj na talerz wyłożony papierowym ręcznikiem, aby odsączyć nadmiar tłuszczu.
- Kontynuuj smażenie placków, aż wykorzystasz całą masę, dodając olej w razie potrzeby.
Podawanie:
Placki ziemniaczane najlepiej smakują prosto z patelni, gorące i chrupiące. Możesz podawać je na różne sposoby:
- Tradycyjnie z kwaśną śmietaną i posiekanym koperkiem lub szczypiorkiem
- Z sosem grzybowym lub gulaszem wołowym (tzw. placki po węgiersku)
- Na słodko z cukrem i cynamonem lub musem jabłkowym
- Jako dodatek do mięsnych dań głównych
Porady i Wskazówki
- Wybór ziemniaków: Najlepsze będą ziemniaki mączyste, które zawierają więcej skrobi. Dzięki temu placki będą bardziej zwarte i lepiej się usmażą.
- Odcedzanie ziemniaków: Nie wylewaj całkowicie soku z ziemniaków! Na dnie naczynia osiada skrobia, która jest cenna dla konsystencji placków. Odlej tylko nadmiar wody, a skrobię dodaj do masy.
- Temperatura oleju: Olej powinien być dobrze rozgrzany, ale nie może się dymić. Zbyt zimny olej spowoduje, że placki będą nasiąkać tłuszczem, a zbyt gorący - że szybko się przypalą z zewnątrz, pozostając surowymi w środku.
- Przechowywanie: Placki najlepiej smakują świeżo usmażone, ale można je przechowywać w lodówce do 2 dni. Przed podaniem należy je podgrzać w piekarniku lub na patelni.
- Mrożenie: Usmażone i ostudzone placki można też zamrozić. Układaj je pojedynczo, przekładając papierem do pieczenia, a następnie umieść w szczelnym pojemniku lub woreczku do mrożenia.
- Dodatkowe składniki: Do masy na placki można dodać także startą marchewkę, cukinię lub dynię, aby wzbogacić ich smak i wartości odżywcze.
Historia i Ciekawostki
Placki ziemniaczane mają długą tradycję w polskiej kuchni, sięgającą XVIII wieku, kiedy to ziemniaki stały się popularne w Polsce. Początkowo były daniem biedniejszych warstw społeczeństwa, gdyż ziemniaki były tanie i łatwo dostępne.
W różnych regionach Polski placki przygotowuje się nieco inaczej. Na Podhalu popularne są "moskole" - placki pieczone na blasze, a nie smażone na tłuszczu. Na Śląsku z kolei placki często podaje się z sosem grzybowym lub gulaszem.
Placki ziemniaczane mają swoje odpowiedniki w kuchniach innych krajów: żydowskie latkes, białoruskie draniki, szwajcarskie rösti czy amerykańskie hash browns. Wszystkie te potrawy, mimo różnic w przygotowaniu, bazują na tartych ziemniakach.
Ciekawostką jest, że w niektórych regionach Polski placki ziemniaczane tradycyjnie spożywa się jako danie postne w Wigilię Bożego Narodzenia, często z dodatkiem sosów grzybowych.
W polskiej kulturze ludowej wierzono, że placki ziemniaczane przynoszą szczęście i dobrobyt, dlatego często przygotowywano je na różne uroczystości rodzinne i święta.
Karolina Zielińska
5 marca 2023Przepis idealny! Placki wyszły idealnie chrupiące z zewnątrz i miękkie w środku. Podałam je z gulaszem wołowym i wszyscy byli zachwyceni.
Marcin Dąbrowski
10 marca 2023Próbowałem dodać do masy startą marchewkę, jak sugerowano w poradach, i wyszło rewelacyjnie! Placki miały piękny kolor i były jeszcze smaczniejsze.
Joanna Lis
22 marca 2023Czy da się zrobić te placki w wersji bezglutenowej? Córka ma celiakię, a bardzo chciałabym, żeby spróbowała tego przysmaku.
Admin
23 marca 2023@Joanna - oczywiście, możesz zastąpić mąkę pszenną mąką kukurydzianą lub ryżową. Dobrze sprawdza się też mąka ziemniaczana. Proporcje pozostają takie same. Smacznego!